Demans ve Felce Karşı Mini Beyin

İngiltere’de yer alan Cambridge Üniversitesi'nden araştırmacılar, felç ve demansa neden olan ölümcül ve tedavi edilemez bir nörolojik bozukluğu incelemelerini sağlayan "mini beyinler" geliştirdi. Araştırmacılar, söz konusu yapıları laboratuvarda ilk kez üretmeyi başardı.

Sağlık 26.10.2021, 11:01
Demans ve Felce Karşı Mini Beyin

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre; dünyada 55 milyonu aşkın demans (bunama) hastası bulunuyor. Bu sayının 2030 yılına kadar 78 milyona çıkması bekleniyor. İnsanların yaşam kalitesini önemli derecede düşüren bu hastalıkta erken teşhis büyük bir önem taşıyor. Cambridge Üniversitesi'nden bilim insanları, demans ve felç gibi nörolojik hastalıkların erken aşamada nasıl hareket ettiğinin anlaşılmasını sağlayan mini beyinler geliştirdi. Laboratuvar ortamında büyütülen yapılarla ayrıca, etkili ilaç ve tedavilerin yüksek doğrulukla test edilebildiği açıklandı.

Motor nöron hastalığının yaygın bir formu olan amyotrofik lateral skleroz, sıklıkla frontotemporal demans (ALS/FTD) ile örtüşüyor ve çoğunlukla 40-45 yaşlarında  semptomsuz bir şekilde görülmeye başlıyor. Bu koşullar, hafıza, davranış ve kişilikte değişikliklerle birlikte ilerleyen yaşlarda yıkıcı sonuçlara yol açıyor. 

Beynin küçük organ benzeri modellerini (organoidleri) büyütebilmek, araştırmacıların ALS/FTD'nin en erken aşamalarında, semptomlar ortaya çıkmadan çok önce neler olduğunu anlamalarına ve potansiyel ilaçları taramalarına olanak tanıdı.

Nature Neuroscience adlı bilimsel dergide yapılan çalışma kapsamında, Cambridge Üniversitesi John van Geest Beyin Onarım Merkezi'ndeki bilim insanları, minin beyinleri büyütmek için ALS/FTD'den muzdarip hastalardan elde edilen kök hücreleri kullandı.

"HASTALIĞIN ERKEN AŞAMADA NELER YAPTIĞINI ARTIK ANLAYABİLİYORUZ"

Cambridge Klinik Nörobilimler Departmanında araştırmayı yöneten kıdemli yazar Dr András Lakatos, “Nörodejeneratif hastalıklar, birçok farklı hücre tipini ve bu hücrelerin hastalık ilerledikçe farklı zamanlarda nasıl etkileşime girdiğini etkileyebilen çok karmaşık bozukluklardır. Bu karmaşıklığı yakalamak için, uzun ömürlü ve tipik olarak rahatsızlıkların meydana geldiği insan beyin hücresinin bileşimini kopyalayan modellere ihtiyacımız var. 

Çalışmamızın bize sunduğu şey bu.  Sadece hastalığın erken safhalarında (bir hasta herhangi bir semptom yaşamadan çok önce) neler olabileceğini görmekle kalmıyor, aynı zamanda rahatsızlıkların her hücrede zaman içinde nasıl değiştiğini de görebiliyoruz” dedi.

Cambridge Üniversitesi'nden demans ve felce karşı önemli adım: Laboratuvarda mini beyinler geliştirildi - 7

HANGİ İLAÇLARIN DAHA ETKİLİ OLDUĞUNUN ANLAŞILMASINI SAĞLADI

Bununla birlikte araştırmacılar, organoidlerin hastalık gelişimini anlamak için faydalı olmasının yanı sıra, tedavi için işe yarayan ilaçları anlanın güçlü bir yolu olduğunu söyledi.

Cambridge Üniversitesi'nden demans ve felce karşı önemli adım: Laboratuvarda mini beyinler geliştirildi - 8

Lakatos,.”Bu, organoidlerin çok önemli bir avantajıdır, çünkü hayvanlardan alınan örneklerde genellikle hastalıkla ilgili tipik değişiklikleri göremeyiz.”

İLAÇ KLİNİK DENEMELERDE TEST EDİLİYOR

Bilim insanları, mini beyinler üzerinde yaptıkları deneylerde GSK2606414 adlı bir ilacın, toksik proteinlerin birikmesi, hücre stresi ve sinir hücrelerinin kaybı dahil olmak üzere ALS/FTD'deki yaygın hücresel sorunları gidermede etkili olduğunu aktardı. İlacın, şimdi nörodejeneratif hastalıklar için klinik deneylerde test edildiği belirtildi.

Cambridge Üniversitesi ve İngiltere Demans Araştırma Enstitüsü'nden Dr. Gabriel Balmus, "Sinir hücrelerinde DNA hasarına yol açan bazı mekanizmaları modelleyerek ve bunların çeşitli hücre işlev bozukluklarına nasıl yol açabileceğini göstererek,  daha fazla potansiyel ilaç belirleyebiliriz” açıklamasını yaptı.

Yorumlar (0)
banner8
12
az bulutlu
banner9
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 36 99
2. Fenerbahçe 36 93
3. Trabzonspor 36 61
4. Başakşehir 36 58
5. Beşiktaş 36 55
6. Kasımpasa 36 52
7. Alanyaspor 36 50
8. Rizespor 36 49
9. Sivasspor 36 48
10. Antalyaspor 36 45
11. A.Demirspor 36 44
12. Samsunspor 36 42
13. Kayserispor 36 41
14. Konyaspor 36 40
15. Ankaragücü 36 39
16. Gaziantep FK 36 38
17. Hatayspor 36 37
18. Karagümrük 36 37
19. Pendikspor 36 36
20. İstanbulspor 36 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 34 75
2. Göztepe 34 70
3. Sakaryaspor 34 60
4. Bodrumspor 34 57
5. Ahlatçı Çorum FK 34 56
6. Kocaelispor 34 55
7. Boluspor 34 53
8. Gençlerbirliği 34 51
9. Bandırmaspor 34 50
10. Erzurumspor 34 44
11. Ümraniye 34 43
12. Manisa FK 34 40
13. Keçiörengücü 34 40
14. Adanaspor 34 39
15. Şanlıurfaspor 34 38
16. Tuzlaspor 34 38
17. Altay 34 10
18. Giresunspor 34 7
Takımlar O P
1. M.City 37 88
2. Arsenal 37 86
3. Liverpool 37 79
4. Aston Villa 37 68
5. Tottenham 37 63
6. Newcastle 36 57
7. Chelsea 36 57
8. M. United 36 54
9. West Ham United 37 52
10. Brighton 36 48
11. Bournemouth 37 48
12. Crystal Palace 37 46
13. Wolves 37 46
14. Fulham 37 44
15. Everton 37 40
16. Brentford 37 39
17. Nottingham Forest 37 29
18. Luton Town 37 26
19. Burnley 37 24
20. Sheffield United 37 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 36 93
2. Girona 36 76
3. Barcelona 35 76
4. Atletico Madrid 35 70
5. Athletic Bilbao 35 62
6. Real Betis 35 55
7. Real Sociedad 35 54
8. Villarreal 36 49
9. Valencia 35 48
10. Getafe 35 43
11. Deportivo Alaves 36 42
12. Sevilla 35 41
13. Osasuna 36 41
14. Las Palmas 35 37
15. Mallorca 36 36
16. Rayo Vallecano 35 35
17. Celta Vigo 35 34
18. Cadiz 35 29
19. Granada 35 21
20. Almeria 35 17