ÇGD: Danıştay, Basın Özgürlüğünü Yok Eden Değil Koruyan Karar Almalı

Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD), Danıştay 10. Daire’nin Basın Kartı Yönetmeliği için verdiği yürütmeyi durdurma kararının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından kaldırılmasına ilişkin, “Danıştay, basın kartlarına ilişkin nihai kararında, basın özgürlüğünü yok eden değil koruyan bir karar almalıdır” açıklamasını yaptı.

ÇGD’den bugün yapılan yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından dün duyurulan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararı değerlendirildi. “Danıştay, basın kartlarına ilişkin nihai kararında, basın özgürlüğünü yok eden değil koruyan bir karar almalıdır” denilen açıklamada şunlar kaydedildi:

“İletişim Başkanlığı tarafından 19.05.2022 tarihinde yapılan duyuru ile ‘Danıştay tarafından Basın Kartı Yönetmeliği uygulamasına devam’ yönünde karar alındığı açıklanmıştır. Türkiye Gazeteciler Sendikası, Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye Foto Muhabirleri Derneği tarafından açılan davada Danıştay 10. Dairesi, idarenin dava konusu Yönetmelik ile düzenlenen konularda düzenleme yapma yetkisinin kanuni dayanağı bulunmadığı gerekçesiyle davaya konu maddelerin yürütmesini durdurmuştu. Duyuruda, Cumhurbaşkanlığı’nın itirazı neticesinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun (İDDK), İletişim Başkanlığı’nın 14 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile verilen basın kartı düzenleme görevinin basın kartına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisini kapsadığı belirtilerek, bu dosyadaki yürütmenin durdurulması kararını kaldırdığı anlaşılmaktadır. Duyuruda ayrıca, basın kartı bulunmamasının, basın çalışanlarının mesleklerini yapmalarına engel teşkil etmeyeceğinin mahkeme tarafından belirtildiği aktarılmıştır.

2018 yılından bu yana gündemde olan basın kartı mücadelesi, gazeteciler için şekli bir mücadele olmanın ötesinde, iktidarın kimin gazetecilik yapıp yapamayacağına karar vermek için bir araç olarak kullanılmasına karşı yürütülen bir mücadeledir. Bu anlamda ÇGD olarak 2019 yılında açtığımız davada, 2020 yılında Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından, davaya konu edilen Yönetmelik maddelerinin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmişti. İletişim Başkanlığı, yürütmenin durdurulması kararını uygulamak yerine benzer hükümleri içeren yönetmelik değişiklikleriyle kararı dolanma yoluna gitmişti. Bu karara karşı da ÇGD olarak, DİSK Basın-İş Sendikası’yla birlikte konuyu ikinci kez Danıştay’a taşımıştık. Daha sonra diğer meslek örgütleri tarafından da Yönetmeliğe karşı -İletişim Başkanlığı duyurusuna da konu olan kararın verildiği- ayrı bir dava daha açılmıştı.

“BASIN KARTI ÇERÇEVESİNDE VERİLEN HAK MÜCADELESİ HUKUKEN DEVAM ETMEKTEDİR”

Gelinen noktada; Dernek olarak açtığımız, 2019 esaslı ilk dava dosyasında verilen ve gerekçeleri farklı olan yürütmenin durdurulması kararı ortadan kaldırılmamıştır. Yeniden getirilen benzer maddelere ilişkin Derneğimizce açılan 2021 esaslı diğer davada da olumlu ya da olumsuz herhangi bir karar henüz verilmiş değildir. Basın kartı çerçevesinde verilen hak mücadelesi hukuken devam etmektedir.

“DÜZENLEMELER HALA HUKUKİ ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK VE BELİRLİLİK İLKELERİNE AYKIRI, MUĞLAK VE KEYFİLİĞE AÇIKTIR”

Danıştay’ın en üst karar merci olan İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından 2020 tarihinde verilen kararda saptanan tespitler varlığını sürdürmektedir. Yönetmelik’teki düzenlemeler hala hukuki öngörülebilirlik ve belirlilik ilkelerine aykırı, muğlak ve keyfiliğe açıktır. Basın kartının verilmemesine ve iptaline dönük düzenlemeler hala kanuni dayanaktan yoksundur. Başkanlığın basın kartıyla ilgili değerlendirmeleri ve araştırmalarını neye göre, nasıl yapacağı; bu verileri ve bilgileri nasıl tutacağı, kimler tarafından bu bilgilere erişilebileceği hala belirsizdir ve hala yüzlerce gazeteci, bu nedenlerle basın kartına erişememekte, mesleğini yerine getirmekte güçlüklerle karşılaşmaktadır.

ÇGD, mesleğin yapılmasını engelleyen, haber alma ve verme haklarını kısıtlayan düzenlemelere karşı verdiği hukuki mücadeleye ve gazeteciler ile meslek örgütleri basın mesleğine dair ilkelerle basın kartları konusunda söz sahibi olana kadar verilecek mücadeleye sonuna kadar devam edecektir.”