Ekonomik krizin, eğitimde fırsat eşitsizliğini derinleştirip çocukların psikolojisini etkilediği belirlendi. Yapılan araştırma çocukların dörtte üçünün ekonomik kaygılar yaşadığını, yüzde 11’inin haftada 8-11 saat çalışmak zorunda kaldığını ortaya koydu. İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi (ÇOÇA) tarafından TÜBİTAK desteğiyle yürütülen “Krizler çağında çocuk olmak: Türkiye’de pandemi sonrasında çocukların iyi olma halini yeniden düşünmek” başlıklı araştırma projesinin bulguları açıklandı.
‘GÖZ ARDI EDİLMEMELİ’
Sonuçları değerlendiren proje koordinatörü Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci, “Sosyoekonomik farkları aşan bir kaygı hali var. Çocuklar bu farkları kriz değil, kaygı, korku ve mutsuzluk olarak ifade ediyor” dedi. Prof. Dr. Emre Erdoğan ise sosyoekonomik eşitsizlik ve çocukların yaşam koşullarının, eğitim fırsatlarını derinden etkilediğine işaret etti. Erdoğan, “Daha iyi eğitime ve sosyoekonomik statüye sahip ebeveynlerle büyüyen çocuklar daha korunaklı bir yaşama sahip oluyorlar. Bunu mutluluklarında da görebiliyoruz. Daha mutlular, olanakları daha fazla, daha fazla dayanışıyorlar, sözleri daha fazla dinleniyor. Ve bu eşitsizlik. Bu korunaksızlığı ve adaletsizliği görmeli, çocuklara eşit eğitim ve yaşam olanakları sunmak için çözümler üretmeliyiz” değerlendirmesini yaptı. 29 ilde 1500 aile ile yapılan anket çalışmasının yanı sıra Şanlıurfa ve İstanbul’da gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeler ve “odak grup” çalışmalarıyla da desteklenen araştırmanın bulguları şöyle:
KAYGI DÜZEYİ YÜKSEK
- Görüşülen çocukların yüzde 47’si kendini mutlu hissettiğini ifade ederken bu oran en düşük sosyoekonomik statüye sahip ailelerin çocuklarında yüzde 33, yüksek sosyoekonomik statülü ailelerin çocuklarında ise yüzde 64.
- Çocukların dörtte üçü ekonominin durumundan veya aile bireylerinden birinin başına kötü bir şey gelmesinden kaygı duyuyor.
- Araştırmaya katılan çocuklardan 112’si eğitimine ara vermek zorunda kaldığını söyledi. Bu durumun başlıca nedenleri arasında ders başarısızlığı yüzde 54, okula gitmek istememe yüzde 51 ve çalışma zorunluluğu yüzde 28 oranıyla yer alıyor.
- Çocukların ev içerisindeki iş yükleri de toplumsal cinsiyete ve sosyoekonomik statülerine bağlı olarak değişiyor. Kız çocuklarının yüzde 89’u kendi yataklarını topluyor, yüzde 79’u sofra kurup kaldırıyor yüzde 63’ü kahvaltısını hazırlıyor, yüzde 50’si ev temizliği yapıyor. Bu oranlar erkek çocuklarında çok daha düşük.
- Çocukların yüzde 53’ü doğal afetleri en önemli tehdit olarak görürken, işsizlik yüzde 49 ile ikinci sırada, yoksulluk ise yüzde 45 ile üçüncü sırada geliyor.