Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, dün akşam yaptığı açıklamayla 2025 yılı için net asgari ücreti 22 bin 104 TL olarak duyurdu. 17 bin 2 TL olan mevcut asgari ücrete yüzde 30 oranında zam yapıldı. Ancak, vatandaşların günlük yaşamlarındaki temel giderlere yönelik artış oranları, bu zammın yeterliliği konusunda tartışmaları beraberinde getirdi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) hazırladığı verilere göre, Kasım 2023-Kasım 2024 arasındaki bir yıllık dönemde harcama kalemlerinde yaşanan artışlar dikkat çekiyor. Grafik, temel tüketim ve hizmet kategorilerinde vatandaşların karşı karşıya kaldığı yüksek fiyat artışlarını gözler önüne seriyor.
Özellikle taze sebzeler (patates hariç) yüzde 125,78 ile en yüksek artış oranına sahipken, doğalgaz ve ilgili abonelik ücretlerindeki yüzde 124,65’lik yükseliş, temel ihtiyaçların maliyetinin hızla arttığını gösteriyor. Kira bedelleri yüzde 109 artarken, üniversite eğitimi masrafları yüzde 108,03 oranında yükseldi. Çocuk bakım hizmetleri gibi eğitimle ilgili diğer kalemlerde de yüzde 92,49 oranında bir artış söz konusu.
Vatandaşların günlük yaşamını doğrudan etkileyen diğer harcama kalemlerinde de ciddi artışlar gözlemlendi. Kuaförlük hizmetlerinden dişçilik ücretlerine, gıda ürünlerinden sağlık hizmetlerine kadar hemen her alanda fiyatlar yüzde 50’nin üzerinde artış gösterdi.
Ekonomistler, yüzde 30’luk asgari ücret zammının, TÜİK tarafından açıklanan artış oranlarıyla karşılaştırıldığında, vatandaşların alım gücünü artırmakta yetersiz kalabileceğini belirtiyor. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 47,09 oranında artarken, temel ihtiyaç kategorilerindeki fiyat artışlarının çok daha yüksek oranlarda olması, asgari ücretle geçinen haneler üzerindeki mali baskıyı artırıyor.
Özellikle enerji ve gıda fiyatlarındaki artışın, hanelerin bütçesindeki payının büyük bir kısmını oluşturduğu belirtiliyor. Taze sebzeler ve doğalgaz gibi kategorilerdeki iki katı aşan artışlar, zammın reel etkisinin sorgulanmasına yol açıyor.