Yakın çevresinde bilhassa merkezde olmak üzere 3 km yarıçapındaki bir alanda çok sayıda kültürel jeosit (mağara, yerleşim yeri, kilise vb. yerler) bulunuyor.
Bunlar harabe, ören yeri, şapka tepe vb. şeklinde adlandırılıyor. Tüfler içinde bazı seviyeler kırmızı renkleri ile dikkati çekiyor. Kırmızı renk bazı yerlerde oksitlenme, bazı yerlerde ise pişme sonucu olup yağmurlu havalarda çok daha belirgin renk zıtlığı gösteriyor.
Burasının ilk sakinlerinin Roma'nın hışmından saklanan ilk Hristiyanlar olması ihtimali vardır. Mağaraların olduğu yerdeki toprak hafif nemli ve gevşek bir yapıda olduğu için kolaylıkla mesken ve kilise haline getirilmiş.
Kaya kiliselerinde de içine haç konulan Nişler var.
Kadıpınarı'ndaki üç in, suni bir düzlüğe hakim. 8-10 dönüm alanındaki bu düzlüğün ucunda 5 metre yükseklikte mağaralar var.
Bu düzlük ve mağaranın dış yüzündeki yapılaşma da gizlenmeye gerek kalmadığının işareti olabilir. Düzlük, dinsel bir toplantı, vaaz için kullanılmış olabilir.
Mahkemeağcin tüfleri yer yer masif ve ince taneli, yer yer de mm'den cm'ye ulaşan boyutlarda bazalt, andezit, riyolit parçaları, cüruf, pomza parçaları yer almaktadır. Bu taneler tüfün dayanıklılığını artırır.
Herkesi Kızılcahamam’ın güzelliklerini görmeye davet eden Kızılcahamam Belediye Başkanı Süleyman Acar “Bu haftaki rotanız tabii ki, yine Kızılcahamam. Mahkemeağcin Yeraltı Şehrimizi, tarihi yüzlerce yıl öncesine dayanan mağaralarımızı görmek için sizleri bekliyoruz. Sağlıklı ve mutlu bir hafta diliyorum “ dedi.