ABB, birçok medeniyetin izlerini taşıyan Ankara Kalesi’nde başlattığı kapsamlı bakım ve onarım çalışmalarını sürdürüyor. Kale’nin sur duvarlarındaki çatlakları bilimsel tekniklerle onarmak ve yapıyı geleceğe güvenle taşımak amacıyla yürütülen çalışmalarda Avrupa’dan özel üretim paslanmaz çelik, esnek ve deprem performansı yüksek malzemeler de kullanılıyor. ABB Kültür ve Tabiat Varlıkları Daire Başkanlığı Proje Koordinatörü Bekir Ödemiş, onarım çalışmalarının 2025 yılının Mart ayında tamamlanacağını açıkladı.
“SURLARDA UZUN SÜREDİR CİDDİ SIKINTILAR VARDI”
Bekir Ödemiş, Ankara Kalesi’ndeki onarım çalışmalarıyla ilgili Kale’nin önünde bir basın açıklaması yaptı. Özellikle sur duvarlarında uzun süredir ciddi sıkıntılar olduğunu belirten Ödemiş, “Geçmiş dönemde Kale Meydanı’nda yapılan düzenlemelerde Kale’nin topuğu dediğimiz kaya kısmında ağır kırıcı makinelerle çalışıldığı için tahribat daha da artmış. Daha sonra da Bursa Evi diye bilinen Bursa Büyükşehir Belediyesince yapılmış olan evin üzerine, terasına atılan beton da aynı şekilde sıkıntı vermiş. Sonra da nemlenme ve içerisindeki harç dolgu malzemelerinin erimesi ve dezenformasyonla çatlak giderek büyümüştü” dedi. Ödemiş, Kale’nin içerisinde yer alan 77’si tescilli 248 Ankara Konağı’nda da restorasyon çalışmalarını tamamlamak üzere olduklarını belirtti.
“KALE’NİN RÖNTGENİNİ ÇEKTİK”
Kentin önemli simgelerinden biri olan Ankara Kalesi’ne kamuoyunda da bir duyarlılık olduğunu ifade eden Ödemiş şunları söyledi:
“Ankara Kalesi’nin mülkiyeti ve sorumluluğu Ankara Büyükşehir Belediyesi olarak bizde değildi. Sayın Başkanımızın bu konudaki girişimleri neticesinde 2023 yılında Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nden belediyemize iki yıllığına tahsisini aldık. Daha sonra Kültür ve Turizm Bakanlığımızla yapmış olduğumuz bir protokolle Kale’nin onarım çalışmalarını da Ankara Büyükşehir Belediyesi olarak üstlendik. Bu projede Ankara Rölöve ve Anıtlar Genel Müdürlüğü ve Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’yla birlikte çalışma sürdürüyoruz. Bakanlıkta daha önce hazırlanıp kurulda onaylanmış olan projeyle bugünkü gelinen nokta arasında ciddi farklılıklar vardı. Bunun üzerine Ankara Üniversitesi’yle iş birliğine girdik. Ankara Üniversitesi’nde Profesör Yusuf Kadıoğlu başkanlığındaki bir ekip burada ciddi anlamda jeoradar ve sismik çalışmalar yaptı. Yani Kale’nin bir yerde röntgenini çektik ve böylece Kale’deki tüm sorunları tespit ettik. O tespitlere bağlı olarak yine Ankara Üniversitesi ve Gebze Teknik Üniversitesi’nden hocamızla bütün bu çalışmaları analiz ederek rapora dönüştürdük. Hazırlamış olduğumuz raporu da Ankara Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’na onaylatarak çalışmalara başladık.”
“2025 YILI MART AYINDA TAMAMLAMAYI PLANLIYORUZ”
Ödemiş, Ankara Kalesi’ndeki çalışmaları 2025 yılı Mart ayında tamamlamayı planladıklarını dile getirerek, “Çok titiz bir çalışma yapılıyor burada. Sırf sur duvarlarındaki çatlaklar değil, Kale’nin batı yüzü dediğimiz kısımdaki surlarda da çok ciddi bilimsel restorasyon çalışmalarını yaptık. Yine Kale’nin çatlak olmayan diğer surlarının da onarımlarını yapıyoruz. Tarihi saat kulesi var onun da aslına uygun restorasyon çalışmalarını yapıyoruz. Amacımız şu, Ankara’daki kültür turizminin, tarihi kent merkezinin en önemli yapısı diyebileceğimiz Ankara Kalesi’nde uzun süredir devam eden sorunlara bilimsel teknik çözüm üreterek hem Kale’yi geleceğe aktarabilmek hem de Ankara’nın kültür turizmindeki değerini yaşatabilmek” diye konuştu.
AVRUPA’DA ANKARA KALESİ İÇİN ÜRETİMLER DEVAM EDİYOR
Gebze Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ferit Çakır ise çalışmaların detayını şöyle anlattı:
“Yapının Hisar kapısının sağ burcunda çalışma yapıyoruz. Buradaki çalışma aslında birkaç kademeli bir çalışmaydı. Birinci aşamada Gebze Teknik Üniversitesi’nden bir hizmet istenildi. ‘Yapının hasar durumu nedir, yapıdaki hasarın nedenleri nedir?’ diye. Detaylı bir çalışma başlattık. Bu çalışmada farklı yeni ölçerlerle yapıda kayıtlar alındı, bilgisayar modelleri yapıldı ve yapının mevcut durumu, hareket hali, yapıya hasar veren nedenler, yapının şu anki çatlaklarının ilerleme durumu hakkında bilgiler elde edildi. Bu bilgiler ışığında bilgisayar modelleriyle yapının gelecek kuşaklara nasıl devredileceği hakkında bazı önlemler alınması gerektiği sonucuna varıldı. Bu aşamada öncelikle bir geçici güçlendirme gibi, yapının çatlaklarının ilerlemesini durduracak bir sistem, geliştirip o sistem üzerinde ilerleme yapma kararı verdik. Elimde görmüş olduğunuz ürün bizim şu anki aşamada yapmış olduğumuz ürünlerden bir tanesi. Bu Avrupa menşeili bir ürün. Orada bizim için özel üretildi. Ankara Kalesi için üretimler hala devam ediyor. Bu ürün paslanmaz çelikten imal edilmiş, esneyebilen, depremde performansı yüksek olan ürünlerden biri. Bunu çatlakların etrafına üç farklı sistemle uyguluyoruz. Bunlar hem çatlağın arka tarafına, çatlağı arka tarafa bağlayacak şekilde oluyor, hem de çatlağın açılıp daha fazla büyümesini engelleyecek şekilde oluyor. Sistemsel olarak yukarıda uygulamalarımız devam ediyor. Birkaç gün daha üretim burada devam edecek. Sonrasında yine ölçümlerimiz olacak. Devam eden süreçte bazı uygulamalarımız yine olacak. Bu sayede yapının en azından birinci aşamadaki güçlendirme çalışmalarını tamamlamayı planlıyoruz.”